Εισαγωγή

Ως οσφυαλγία (οσφύς+άλγος) ορίζεται ο πόνος στη περιοχή της οσφύος, δηλαδή στο κάτω μέρος της ράχης μεταξύ της βάσης του θώρακα και της μεσογλουτιαίας πτυχής (η περιοχή της «μέσης», όπως αναφέρεται στην καθομιλουμένη). Στην αγγλική γλώσσα χρησιμοποιείται συνηθέστερα ο όρος low back pain (LBP) έναντι του όρου osphyalgia. Από τη λατινική λέξη lumbus (=οσφύς) προέρχεται και το lumbago (λουμπάγκο). 

Ισχιαλγία (sciatica) ορίζεται ο πόνος -διαφορετικής ανά περίσταση έκτασης- κατά μήκος του ισχιακού νεύρου (O4-I3) που προκαλείται από ερεθισμό του νεύρου αυτού και επεκτείνεται προς τα κάτω στην οπίσθια επιφάνεια του μηρού, οπίσθια και προσθιοπλάγια επιφάνεια της κνήμης και τον άκρο πόδα (Μουντοκαλάκης, 2022).

Η οσφυαλγία και η ισχιαλγία είναι ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ, όχι νόσοι !

Επιδημιολογία

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας: «Το 2020, η οσφυαλγία (LBP) επηρέασε 619 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ο αριθμός των περιπτώσεων θα αυξηθεί σε 843 εκατομμύρια περιπτώσεις έως το 2050, λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της γήρανσης».

Η οσφυαλγία (LBP) αποτελεί ένα από τα συχνότερα ενοχλήματα του μυοσκελετικού συστήματος με επιπολασμό ∼35% (∼11% στην Ελλάδα) και με το 84,1% του πληθυσμού να αναφέρουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο στη ζωή τους (Μουντοκαλάκης, 2022). 

Το 2-3% των επισκέψεων στο ΤΕΠ αφορά σε οξύ μη τραυματικό πόνο και περίπου το 2% των ασθενών που παρουσιάζουν οξεία οσφυαλγία χρήζουν επείγουσας αντιμετώπισης. 

Ωστόσο, το 70-75% των ασθενών με οξεία οσφυαλγία δεν κρίνει απαραίτητη την αναζήτηση ιατρικής βοήθειας, λόγω του ότι τα συμπτώματα υφίονται εντός ολίγων ημερών ή εβδομάδων. 

Η LBP αφορά σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, ακόμη και παιδιά και εφήβους, συνηθέστερα άτομα 20-40 ετών (κορύφωση στα 50-55 έτη) και είναι πιο διαδεδομένη στις γυναίκες.

Αποτελεί σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας, καθώς επηρεάζει την κίνηση και σχετίζεται συχνά με δυσχέρεια της ποιότητας ζωής σε ψυχικό, κοινωνικό επίπεδο και με μειωμένη παραγωγικότητα στην εργασία. Αποτελεί, επίσης, την κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως σε ηλικιωμένους 80-85 ετών (WHO).

Ταξινόμηση

Διάρκεια

• Οξεία: ≤ 4 εβδομάδες
• Υποξεία: 4–12 εβδομάδες
• Χρόνια: > 12 εβδομάδες

Εντόπιση

• Μη ειδική οσφυαλγία → αδυναμία ανεύρεσης αιτίου (πιθανόν μικρού βαθμού τραυματική κάκωση μεσοσπονδύλιου δίσκου ή διάστρεμμα  μεσοσπονδύλιας διάρθρωσης)
• Οσφυαλγία που σχετίζεται με συγκεκριμένη πάθηση της σπονδυλικής στήλης 
• Οσφυαλγία που σχετίζεται με ριζοπάθεια ή σπονδυλική στένωση

Σοβαρότητα

• Μη επιπλεγμένη οσφυαλγία: δεν υπάρχουν τα red flags της οσφυαλγίας
• Επιπλεγμένη οσφυαλγία: παρουσία red flags της οσφυαλγίας

Αίτια οσφυαλγίας

Μη ειδική οσφυαλγία (πιο συνηθισμένη, >70%)

Παθήσεις μεσοσπονδύλιων δίσκων (∼10-15%)

• Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου 
• Εκφύλιση μεσοσπονδύλιου δίσκου χωρίς πρόπτωση

Παθήσεις αρθρώσεων σπονδυλικής στήλης

• Εκφυλιστική οστεοαρθροπάθεια
• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
• Ψωριασική αρθρίτιδα
• Αντιδραστική αρθρίτιδα
• Σύνδρομο Reiter

Στένωση σπονδυλικού σωλήνα

Συγγενής, εκφυλιστική, μετατραυματική, νόσος Paget, νεφρική οστεοδυστροφία

Παθήσεις σπονδύλων

• Λοιμώξεις → σπονδυλίτιδα, σπονδυλική οστεομυελίτιδα, φυματίωση, μελιταίος πυρετός
• Τραυματικές→ κατάγματα, υπεξάρθρημα μεσοσπονδύλιων αρθρώσεων, διάστρεμμα
• Νεοπλασματικές→ μεταστατικός καρκίνος (κυρίως από προστάτη, μαστό, πνεύμονα, πεπτικό σωλήνα, θυρεοειδή, νεφρό), πολλαπλούν μυέλωμα, λεμφώματα
• Μεταβολικές→ οστεοπόρωση, οστεομαλακία
• Συγγενείς ανωμαλίες→ σπονδυλόλυση, σπονδυλολίσθηση, δισχιδής ράχη, σύνδρομο Bertolotti

Λειτουργικές διαταραχές

• Σκολίωση
• Λόρδωση π.χ. κύηση
• Ανισότητα μήκους κάτω άκρων

Αντανάκλαση από παθήσεις ενδοκοιλιακών οργάνων

• Πεπτικό έλκος
• Καρκίνος στομάχου
• Παγκρεατίτιδα
• Καρκίνος παγκρέατος
• Φλεγμονώδης νόσος εντέρου
• Καρκίνος παχέος εντέρου
• Νεφρολιθίαση
• Καρκίνος νεφρού
• Φλεγμονώδεις νόσοι πυέλου
• Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής
• Οπισθοπεριτοναϊκό απόστημα ή όγκος

Άλλα αίτια

• Σύνδρομο μυοπεριτονιακού πόνου
• Σύνδρομο απιοειδούς μυός
• Σωματοποίηση ψυχικών διαταραχών
• Προσποίηση
• Φάρμακα:

                – στατίνες

                – ισοτρετινοϊνη 

                – πρεγκαμπαλίνη

                – διφωσφονικά

                – β-αποκλειστές

                – αντιφλεγμονώδη

                – βενζοδιαζεπίνες

                – οπιοειδή

                – στεροειδή

                – αντισυλληπτικά

    Σημείωση

• Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωριστούν οι επείγουσες αιτίες πόνου στη σπονδυλική στήλη, εφόσον πρόκειται για καταστάσεις που προκαλούν ή έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν μόνιμη νευρολογική βλάβη ή απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.

• Το τραύμα μπορεί να προκαλέσει τόσο σπονδυλικά όσο και μη σπονδυλικά αιτία πόνου στην πλάτη.

• Σύνδρομο Bertolotti : σχετικά σπάνιο σύνδρομο χρόνιας οσφυαλγίας με πιθανές ισχιαλγικές αντανακλάσεις. Οφείλεται σε ανατομική παραλλαγή με υπερβολική ανάπτυξη της μιας ή και των δύο εγκαρσίων αποφύσεων του O5 που εφάπτονται στο ιερό και το λαγόνιο οστό. Τα ενοχλήματα εμφανίζονται σε νεαρούς ενήλικες συνήθως με σκολίωση (επιπολασμός 4 έως 36% του πληθυσμού). Γενικά, οι ασθενείς με σύνδρομο Bertolotti θα πρέπει αρχικά να αντιμετωπίζονται όπως οι ασθενείς με μη ειδικού τύπου οσφυαλγία. 

Red flags

Χαρακτηριστικά ασθενούς	Ηλικία < 18 ή > 50 ετώνΑνοσοκαταστολή
Σχετικό ιατρικό ιστορικό	Ιστορικό καρκίνου ή ανεξήγητη απώλεια βάρους Ιστορικό ανευρύσματος κοιλιακής αορτήςΠρόσφατο ιστορικό οποιουδήποτε από τα ακόλουθα:-Βακτηριακή λοίμωξη -Νωτιαία αναισθησία/νωτιαίος αποκλεισμός-Χειρουργική σπονδυλικής στήλης Σημαντικό τραύμα σχετιζόμενο με την ηλικία (μικρές πτώσεις ή άρση μεγάλων βαρών σε ηλικιωμένους ή ασθενείς με οστεοπόρωση)
Χρήση φαρμάκων	Μακροχρόνια χρήση γλυκοκορτικοειδώνΑντιπηκτικάIV χρήση ναρκωτικών ουσιών
Χαρακτηριστικά πόνου	Πόνος που δεν βελτιώνεται με την ανάπαυση ή/και επιδεινώνεται τη νύχταΕπίμονος ή προοδευτικός πόνος και/ή νευρολογικά ευρήματα παρά τη συντηρητική θεραπεία > 4 εβδομάδες
Ευρήματα κλινικής εξέτασης	ΠυρετόςΜη φυσιολογικά ζωτικά σημείαΣημεία παθολογίας της αορτής, όπως:-Μειωμένοι ψηλαφητοί παλμοί στα κάτω άκρα-Άνισες μετρήσεις αρτηριακής πίεσης στα άνω άκρα-Φύσημα της αορτικής ανεπάρκειαςΣημεία συνδρόμων συμπίεσης νωτιαίου μυελού  (συμπίεση νωτιαίου μυελού, σύνδρομο ιππουρίδας)-Κινητική αδυναμία-Σπαστικότητα και αυξημένα αντανακλαστικά (σημεία βλάβης ανώτερου κινητικού νευρώνα)  -Χαλαρή παράλυση και μειωμένα αντανακλαστικά (σημεία του κατώτερου κινητικού νευρώνα) → περιφερικά της θέσης συμπίεσης στο νωτιαίο σοκ-Παραισθησία ή αναισθησία (συμπεριλαμβανομένης της αναισθησίας δίκην σέλας)-Δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης, του εντέρου ή σεξουαλική δυσλειτουργία, συμπεριλαμβανομένων:-Ακράτεια ούρων ή κοπράνων-Κατακράτηση ούρων -Απώλεια του τόνου του σφιγκτήρα του πρωκτού

    Σημείωση

• Η υπόταση και η βραδυκαρδία σε έναν ασθενή με σημεία πίεσης του νωτιαίου μυελού είναι πιθανοί δείκτες νωτιαίου σοκ

• Υποψία επείγουσας μη σπονδυλικής αιτίας οσφυαλγίας →  οξεία οσφυαλγία, φυσιολογική νευρολογική εξέταση & μη φυσιολογικά ζωτικά σημεία (π.χ. υπέρταση, υπόταση, πυρετός και/ή ταχυκαρδία) 

Πρώτη σκέψη: Ρήξη ανευρύσματος !

Παράγοντες κινδύνου

Ορισμένοι παράγοντες σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης οσφυαλγίας, όπως:

• Ηλικία: πιο συχνός με την πάροδο της ηλικίας, έναρξη ∼30 ή 40 ετών  → μεσοσπονδύλιοι δίσκοι φθείρονται → πόνος, ακαμψία
• Καθιστική ζωή-Μειωμένη σωματική άσκηση, λόγω μυϊκής αδυναμίας 
• Υπερβολικό σωματικό βάρος: πίεση στις αρθρώσεις και τους μεσοσπονδύλιους δίσκους
• Νοσήματα: οικογενειακό ιστορικό οστεοαρθρίτιδας, ορισμένων τύπων καρκίνου
• Επάγγελμα και τρόπος ζωής: Εργασίες και δραστηριότητες που απαιτούν άρση βαρών ή κάμψη (άρση βάρους, υπέρμετρης κοπώσεως, παρατεταμένης φορτίσεως της σπονδυλικής στήλης σε ακατάλληλη θέση → κίνδυνος τραυματισμού)
• Ψυχική υγεία: συσχέτιση με κατάθλιψη και άγχος (μυϊκή ένταση)
• Κάπνισμα → βήχας: οδηγήσει σε κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου

      → μείωση αιματικής ροής στη σπονδυλική στήλη: αυξημένος       κίνδυνος οστεοπόρωσης

           & Κατάχρηση αλκοόλ

Κλινική εικόνα

Τα συμπτώματα του πόνου στη μέση μπορεί να εμφανιστούν αιφνιδίως ή σταδιακά. Μερικές φορές, ο πόνος εμφανίζεται μετά από ένα συγκεκριμένο γεγονός, όπως το σκύψιμο και συχνά είναι χειρότερος σε ορισμένες στάσεις του σώματος (π.χ. κάμψη) και βελτιώνεται σε ύπτια θέση.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οξείας LBP, τα συμπτώματα υποχωρούν αυτόματα, ενώ σε ορισμένους επιμένουν και εξελίσσονται σε χρόνιο πόνο.

Συνοδά συμπτώματα είναι η ισχιαλγία, η δυσκαμψία, μυϊκοί σπασμοί.

Η LBP περιορίζει την κίνηση του πάσχοντος, προκαλεί προβλήματα στον ύπνο και κακή διάθεση, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την εργασία, τις σχολικές επιδόσεις, την κοινωνική ζωή.

Διάγνωση Oσφυαλγίας

Σε όλους τους ασθενείς, με βάση το ιστορικό του ασθενούς και τα ευρήματα της φυσικής εξέτασης, σκεφτόμαστε την πιο πιθανή υποκείμενη αιτιολογία που θα καθοδηγήσει και την αντιμετώπιση.

Λήψη ιστορικού 

• Χαρακτηριστικά πόνου 
• Διάρκεια
• Συνοδά συμπτώματα
• Εντόπιση των red flags
• Συννοσηρότητες

https://www.pexels.com/photo/woman-in-blue-denim-jacket-sitting-on-hospital-bed-6129052

Κλινική εξέταση

• Διεξοδική νευρολογική εξέταση (απαραίτητη!)

Εξέταση αισθητικότητας, μυϊκής ισχύος, τενοντίων αντανακλαστικών (π.χ. αντανακλαστικό Babinski) κάτω από το επίπεδο του πόνου αμφοτερόπλευρα.

*Αξιολόγηση περιπρωκτικής αισθητικότητας & πρωκτικού τόνου σε αναφερόμενο ιστορικό δυσλειτουργίας της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου ή ευρήματα σχετικά με συμπίεση του νωτιαίου μυελού.

• Ψηλάφηση/επίκρουση της σπονδυλικής στήλης 

 Εκτίμηση της ευαισθησίας των σπονδύλων ή των μαλακών ιστών. Η παρουσία σπονδυλικής ευαισθησίας είναι ενδεικτική λοίμωξης της σπονδυλικής στήλης (ευαίσθητο, αλλά όχι ειδικό εύρημα) ή μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ασθενείς με σπονδυλικές μεταστάσεις και οστεοπορωτικό συμπιεστικό κάταγμα 

• Σημείο Lasègue για αξιολόγηση ισχιαλγίας

Παθητική ανύψωση σκέλους σε ύπτια θέση – χρησιμοποιείται για διάγνωση κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου  που προκαλεί πίεση στις ρίζες σχηματισμού του ισχιακού νεύρου Ο4-5, Ι1-2 → θετική δοκιμασία επί έκλυσης ισχιαλγίας σε γωνία 35-75^ο.

https://www.apollonrunnersclub.gr/wp-content/uploads/2012/06/www.runningnews.gr_lib_photos_articles_2012_06_14_Osfyiiki_image004.jpg

    Σημείωση

• Μη-αναστρέψιμη βλάβη στο νωτιαίο μυελό εμφανίζεται εντός 6 ωρών από τη συμπίεση → διεξοδική νευρολογική εξέταση για έγκαιρη ανίχνευση της βλάβης και την πρόληψη μακροχρόνιας αναπηρίας.

• Οι ασθενείς με μονόπλευρα νευρολογικά συμπτώματα που προκύπτουν από ριζοπάθεια συνήθως δεν χρειάζονται επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση της σπονδυλικής στήλης.

• Το άλγος φλεγμονώδους αιτιολογίας χαρακτηρίζεται από έναρξη του πόνου πριν από την ηλικία των 40 ετών, την επιμονή αυτού για 3 ή περισσότερους μήνες, την πρωινή δυσκαμψία που βελτιώνεται με την κινητικότητα ή την άσκηση και μια ύπουλη εισβολή των συμπτωμάτων του πόνου.

• Μη οργανικά σημεία (σημεία Waddell) – η παρουσία πολλαπλών σημείων υποδηλώνει ψυχολογική συνιστώσα στον πόνο του ασθενούς 

Αυτά περιλαμβάνουν υπερβολική αντίδραση και ευαισθησία του ασθενούς κατά τη φυσική εξέταση, ευθεία ανύψωση ποδιού (βελτιώνεται όταν αποσπάται η προσοχή του), ανεξήγητα νευρολογικά ελλείμματα (π.χ. μη δερματική κατανομή της διαταραχής της αισθητικότητας, ξαφνικές υποχωρήσεις ή σπασμωδικές κινήσεις με την εξέταση, ασυνέπεια στην παρατηρούμενη αυθόρμητη δραστηριότητα-ντύσιμο, και πόνος που προκαλείται από αξονική φόρτιση (πίεση προς τα κάτω στην κορυφή του κεφαλιού ή περιστροφή του σώματος στους γοφούς ή τους ώμους). 

Διαφορική διάγνωση

Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαφοροδιάγνωση.

• 15-30 ετών: πρόπτωση (κήλη) μεσοσπονδυλίου δίσκου, τραύμα, κάταγμα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, σπονδυλολίσθηση, κύηση
• 30-50 ετών: εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια, πρόπτωση, κακοήθεια (πρωτοπαθής εστία, μεταστατικός)
• >50 ετών: εκφυλιστικού τύπου, οστεοπορωτικό συμπιεστικό κάταγμα, νόσος Paget, κακοήθεια, πολλαπλό μυέλωμα, στένωση σπονδυλικού σωλήνα

Απεικόνιση

Δεν απαιτείται συνήθως απεικόνιση στην οσφυαλγία. Εάν τα συμπτώματα της οσφυαλγίας είναι ήπια συνήθως δεν απαιτείται ιδιαίτερη ιατρική φροντίδα.

Οι ενδείξεις για απεικόνιση περιλαμβάνουν:

• Υποψία σοβαρής υποκείμενης αιτιολογίας
• Πόνος που επιμένει για τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες συντηρητικής αντιμετώπισης

Απεικονιστικές εξετάσεις:

• Ακτινογραφία σπονδυλικής στήλης
• MRI
• Αξονική τομογραφία
• Ηλεκτρομυογράφημα (ΗΜΓ) για τον έλεγχο των νεύρων και των μυών και τον έλεγχο για νευροπάθεια (νευρική βλάβη), η οποία μπορεί να προκαλέσει αιμωδίες

https://www.skoliosi.com/wp-content/uploads/2015/03/disc_hernia_MRI.jpg

Εργαστηριακές εξετάσεις

Δεν απαιτούνται συνήθως εργαστηριακές εξετάσεις για την αξιολόγηση της οξείας ή χρόνιας οσφυαλγίας. 

Με  βάση την πιθανή υποκείμενη αιτιολογία ή/και την παρουσία red flags μπορούν να ζητηθούν:

• Γενική αίματος & δείκτες φλεγμονής: για ύποπτες λοιμώξεις, φλεγμονώδη αρθρίτιδα ή κακοήθεια
• Καλλιέργειες αίματος: επί υποψία λοίμωξης
• Επίπεδα ασβεστίου και βιταμίνης D ορού: επί υποψίας παθολογικών καταγμάτων 
• HLA-B27: επί υποψίας αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας
• Ηπατικά ένζυμα, αμυλάση, λιπάση ορού: επί υποψίας γαστρεντερικής παθολογίας
• Επίπεδα D-διμερούς: επί υποψίας αορτικού διαχωρισμού (χαμηλά d-διμερή δεν αποκλείουν τον αορτικό διαχωρισμό)
• Εξετάσεις ούρων: επί υποψίας ουρολιθίασης

Θεραπεία 

Η θεραπεία για την LBP εξαρτάται από την αιτιολογία.

• Στην περίπτωση που ανευρεθεί ο αιτιολογικός παράγοντας που προκαλεί τον πόνο, οι θεραπείες επικεντρώνονται στη θεραπεία της υποκείμενης πάθησης.

• Η θεραπεία για την μη-ειδική LBP περιλαμβάνει:

– Ανάπαυση, παγοθεραπεία 

– Φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση των συμπτωμάτων της LBP και θα πρέπει ιδανικά να συνδυάζεται με άλλες θεραπείες → αναλγητικά (κατά προτίμηση ΜΣΑΦ) 

-Ενέσεις στεροειδών: ανακούφιση από πόνο και μείωση φλεγμονής

– Φυσικοθεραπεία για τη βελτίωση της μυϊκής ισχύος και της κίνησης

– Χειροπρακτικές εφαρμογές – θεραπεία μασάζ μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ανακούφιση από τον πόνο στην πλάτη και στην αποκατάσταση της λειτουργίας

– Μείωση καταπόνησης κατά τη σωματική εργασία

– Αλλαγή τρόπου ζωής → σωματική δραστηριότητα, υγιεινή διατροφή και υγιείς συνήθειες ύπνου.

-Χειρουργική επέμβαση: Ορισμένοι τραυματισμοί και καταστάσεις χρειάζονται χειρουργική αποκατάσταση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι χειρουργικής επέμβασης για οσφυαλγία, συμπεριλαμβανομένων πολλών ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών.

– Ψυχολογική υποστήριξη !

https://www.skoliosi.com/wp-content/uploads/2015/03/lumbar_stabilisers_exercise_on_a_ball.jpg

Πρόληψη

• Άσκηση: τακτικές αερόβιες δραστηριότητες (περπάτημα, ποδηλασία, κολύμπι)
• Διατήρηση υγιούς βάρους σώματος
• Διακοπή καπνίσματος 
• Σωστή στάση σώματος – αποφυγή  κινήσεων που επιβαρύνουν την πλάτη

Σημείωση

Δεν υπάρχει σαφής απόδειξη ότι ειδικά παπούτσια, ένθετα παπουτσιών, στηρίγματα πλάτης ή ειδικά σχεδιασμένα έπιπλα μπορούν να βοηθήσουν.

Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει ένας τύπος στρώματος που να είναι καλύτερος για άτομα με πόνο στην πλάτη. 

Πρόγνωση

Η πρόγνωση εξαρτάται από την αιτία του πόνου. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν και δεν αντιμετωπίζουν μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Ορισμένοι δε θα εμφανίσουν ένα ακόμη επεισόδιο μέσα σε ένα χρόνο.

Στην περίπτωση του χρόνιου πόνου, οι  ηλικιωμένοι με εκφυλιστικές παθήσεις, όπως η αρθρίτιδα και η οστεοπόρωση, εμφανίζουν συμπτώματα που επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. 

Η χειρουργική επέμβαση και άλλες θεραπείες είναι αποτελεσματικές σε άτομα με μια σειρά τραυματισμών και καταστάσεων.

Σύνοψη

Εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με «πόνο στη μέση». Η πλειονότητα των περιπτώσεων είναι καλοήθης, μη ειδική οσφυαλγία. Η δυσκαμψία, ο πόνος και η περιορισμένη κινητικότητα μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. 

Σε όλους τους ασθενείς απαιτείται αξιολόγηση για τα χαρακτηριστικά της οσφυαλγίας και μια εστιασμένη νευρολογική εξέταση. Τα αρχικά διαγνωστικά και η διαχείριση θα πρέπει να καθοδηγούνται από την πιθανότητα της υποκείμενης πάθησης κατά τη διαφοροδιάγνωση.

Οι ασθενείς με νέα νευρολογικά ευρήματα, εκτός της μεμονωμένης μονόπλευρης ισχιαλγίας, απαιτούν άμεση απεικόνιση (μαγνητική τομογραφία) και επείγουσα νευροχειρουργική εκτίμηση για χειρουργική επέμβαση σπονδυλικής στήλης. 

Σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή αίτια -που δε σχετίζονται με προσβολή του νωτιαίου μυελού-, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου και παθολογία της αορτής, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ιδιαίτερα σε ασθενείς που δεν έχουν φυσιολογικά ζωτικά σημεία και νευρολογικές διαταραχές. 

Aσθενείς χωρίς νευρολογικά ελλείμματα, απουσία red flags δεν χρειάζονται επείγουσα απεικόνιση και συνήθως βελτιώνονται με μη φαρμακευτικές θεραπευτικές επιλογές (π.χ. εφαρμογή θερμότητας, μασάζ), συμπτωματική θεραπεία με ΜΣΑΦ και πρώιμη κινητοποίηση.

Διάβασε περισσότερα

• Μουντοκαλάκης, Θ. (2022). Διαφορική Διάγνωση (πέμπτη έκδοση). Τεχνόγραμμα.
• Wilkinson, I. et. al. (2017). Oxford Handbook of Clinical Medicine Tenth Edition. Oxford University Press.
• Ραλλίδης, Λ. (2019). Επείγουσα καρδιολογία (4η έκδοση). Broken Hills, Εκδόσεις Π.Χ.Πασχαλίδης.
• Back pain. Amboss. Last edited: Apr 05, 2024

https://next.amboss.com/us/article/Dq010h?q=back+pain#Z39ef161f74cd530fb329b7d5dab9121e

• Low back pain. (2023). World Health Organization.

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/low-back-pain

• GBD 2021 Low Back Pain Collaborators. Global, regional, and national burden of low back pain, 1990-2020, its attributable risk factors, and projections to 2050: a systematic analysis of the Global Burden of Disease Study 2021. Lancet Rheumatol 2023: 5: e316-29.

https://vizhub.healthdata.org/gbd-results/.

• GBD 2019: Global burden of 369 diseases and injuries in 204 countries and territories, 1990–2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. 

https://vizhub.healthdata.org/gbd-results/.

• Low Back Pain. American Association of Neurological Surgeons.

https://www.aans.org/en/Patients/Neurosurgical-Conditions-and-Treatments/Low-Back-Pain

• Lower Back Pain. Cleveland Clinic.

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/7936-lower-back-pain

• Back pain. Mayo Clinic.

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/back-pain/symptoms-causes/syc-20369906

• Priya, J. (2023). Medications and their Potential to Cause Increase ‘Back Pain'(Back Ache). Medindia.

https://www.medindia.net/drugs/side-effects/back-pain.htm

• Cariz, J. (2022). Anti-inflammatory Medications Raise Risk of Chronic Back Pain in Patients. AAAS.

https://www.aaas.org/news/anti-inflammatory-medications-raise-risk-chronic-back-pain-patients

• Heuch, I. et. al. (2023). Menopausal hormone therapy, oral contraceptives and risk of chronic low back pain: the HUNT Study. BMC Musculoskeletal Disorders.

https://bmcmusculoskeletdisord.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12891-023-06184-5

• Andrus, J. Five Prescription Drugs That May Cause Musculoskeletal Pain. OSC.

Five Prescription Drugs That May Cause Musculoskeletal Pain

• How Drug Use Damages the Musculoskeletal System. American Addiction Centers. Updated: Jul 28, 2023

https://sunrisehouse.com/addiction-treatment/comorbid-medical-conditions/musculoskeletal-system

Συντελεστές / Δημιουργοί: Τα μέλη της ομάδας Klinikal GOMED

• Συγγραφέας περιεχομένου: Μιχαλιτσιάνου Λυδία, προπτυχιακή φοιτήτρια Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
• Reviewer: Λώλου Μαρία, Ειδικευόμενη Ρευματολογίας ΠΓΝΙ
• Graphic designer: Κριθαριώτη Τζωρτζίνα, φοιτήτρια Ιατρικής
• Coordinator: Σίκολας Αριστείδης, MD, ειδικευόμενος Καρδιολογίας